Wstęp
Branża odnawialnych źródeł energii (OZE) rozwija się w błyskawicznym tempie, a programy dotacyjne, takie jak „Czyste Powietrze”, zachęcają coraz więcej osób do inwestowania w pompy ciepła, fotowoltaikę czy termomodernizację budynków. Niestety, w ślad za tym pojawiają się nieuczciwe praktyki, manipulacje i naciąganie klientów. W tym artykule przybliżymy, jak działają nieuczciwi sprzedawcy i na co warto zwrócić uwagę, by uniknąć oszustwa.
Obietnice bez pokrycia
Jednym z największych problemów są handlowcy obiecujący „gruszki na wierzbie” – bezpłatne instalacje, ogromne oszczędności i dofinansowania pokrywające 100% kosztów. Klienci, często starsi lub mniej świadomi technicznie, podpisują umowy bez dokładnej analizy, a potem okazuje się, że:
Dotacje nie pokrywają całej inwestycji,
Instalacja generuje dodatkowe koszty eksploatacyjne,
System nie jest dostosowany do warunków budynku,
Klient bierze kredyt, którego nie jest w stanie spłacić.
Nieetyczne techniki sprzedaży
Firmy zajmujące się sprzedażą instalacji OZE często szkolą swoich handlowców w manipulacyjnych technikach sprzedaży. Oto kilka najczęstszych metod:
Reguła niedostępności – „To ostatnia szansa na dotację, musimy podpisać umowę dzisiaj!”
Budowanie relacji – handlowcy starają się zdobyć zaufanie klientów, komplementując ich dom, ogród czy styl życia.
Ukrywanie pełnych kosztów – zamiast podania ceny urządzenia, podawana jest „miesięczna rata po dotacjach”.
Zatajanie istotnych informacji – klient nie otrzymuje pełnej specyfikacji technicznej sprzętu, a montowane są urządzenia niskiej jakości.
Wpływanie na emocje – handlowcy stosują techniki psychologiczne, by wywołać poczucie pilności decyzji.
Przykłady nadużyć
1. Kocioł peletowy za 63 tysiące złotych
Klientka, która miała trudną sytuację finansową, została przekonana do wymiany starego pieca na nowy kocioł peletowy. Cena? 63 tysiące złotych! Po rozmowie z rodziną postanowiła zrezygnować, ale firma przez kolejne dni próbowała utrudniać jej wycofanie się z umowy. Finalnie, dzięki pomocy prawnika, udało się anulować transakcję.
2. Magazyn energii dwa razy droższy niż na rynku
Inna osoba, posiadająca już fotowoltaikę i pompę ciepła, chciała dokupić magazyn energii. Został on jej sprzedany za cenę dwukrotnie wyższą niż rynkowa. Po analizie rynku okazało się, że można go było kupić o połowę taniej w renomowanych firmach.
3. Pompa ciepła w domu, który jej nie potrzebował
Handlowiec namówił klienta na instalację pompy ciepła w domu, który był już odpowiednio ocieplony i ogrzewany efektywnym systemem gazowym. Ostatecznie klient nie tylko przepłacił za urządzenie, ale także ponosił wyższe koszty eksploatacyjne.
Jak się chronić przed oszustami?
Nie podejmuj decyzji pochopnie – nie podpisuj umowy pod wpływem impulsu.
Porównaj oferty – sprawdź kilka firm, ceny i opinie w Internecie.
Domagaj się pełnej specyfikacji sprzętu – poznaj parametry techniczne urządzeń.
Nie wierz w „ostatnie sztuki” czy „kończące się dotacje” – to często tylko technika sprzedaży.
Nie wierz w gwarancje oszczędności – system OZE musi być dobrany indywidualnie.
Korzystaj z prawa do odstąpienia od umowy – jeśli zawarłeś umowę poza siedzibą firmy, masz 14 dni na rezygnację bez podania przyczyny.
Zasięgnij opinii eksperta – skonsultuj się z niezależnym doradcą.
Co zrobić, jeśli padłeś ofiarą nieuczciwej firmy?
Wypowiedz umowę na piśmie – wyślij wypowiedzenie e-mailem lub listem poleconym.
Skontaktuj się z Rzecznikiem Praw Konsumenta – pomoże w dochodzeniu swoich praw.
Zgłoś sprawę do UOKiK – jeśli firma stosowała nieuczciwe praktyki.
Szukaj pomocy prawnika – jeśli firma nie chce uznać Twojej rezygnacji.
Podsumowanie
Branża OZE to przyszłość energetyki, ale nie brakuje w niej firm działających na granicy prawa. Klienci muszą być świadomi, że nie każda oferta jest uczciwa, a zbyt piękne obietnice często kończą się problemami finansowymi. Warto podchodzić do tematu ostrożnie, zadawać pytania i konsultować się z ekspertami. Tylko wtedy można uniknąć kosztownych błędów i cieszyć się ekologicznymi rozwiązaniami na lata.
Zapraszamy również do zapoznania się z naszym najnowszym materiałem filmowym, w którym były sprzedawca ujawnia jeszcze więcej prawdy o oszustwach w OZE.